12 Eylül’de Carolin Böse, Nadja Schmitz ve Jonathan Zorner tarafından bir rapor halinde yayınlanan Alman istatistik kurumunun ilgili verilerine göre, bu yıl mesleki denklik konusunda ilginç durumların ortaya çıktığını görmekteyiz. Bunların başında, IHK denklik kurumunda yaşanan siber saldırı sonucu olan gecikmeler ile Hessen eyaletindeki aprobasyon başvurularının 2023 verilerinin istatistiğinin bulunmaması dikkat çekiyor. Belirtilen notta, Hessen eyaletinden 2023 verilerinin kuruma iletilemediğinden bahsediliyor.
Raporda diğer dikkat çekici konu ise, 2023 yılında Almanya dışından Avrupa bölgesi dışındaki 3. ülkelerden gelen denklik başvurularında Türkiye’nin ilk sıraya yerleşmesidir. Bu neredeyse Almanya dışı tüm Avrupa bölgesinin toplamına yaklaşmıştır.
2021 yılında 3108 olan başvuru sayısına 2022’de 3300 dosya eklenirken, 2023’te 6240 başvuru ile Türkiye en çok denklik başvurusu sıralamasında beşincilikten ilk sıraya yükselmiş ve Bosna Hersek, Tunus, Filipinler ve Hindistanı geride bırakmıştır. Bu diğer 3. ülkelerin başvurularında büyük düşüş olmasına rağmen Türkiye neredeyse iki katına çıkan bir artış yaşamaktadır.
Avrupa bölgesi (EU/EWR/İsviçre) denklik başvuruları 2022 ve 2023’te 6894 başvuru seviyesinde konsolide oldu. Bu önceki iki yıla göre düşüş anlamı da taşıyor.
Almanya’ya üçüncü ülkelerden denklik başvuruları
| Eğitim Ülkesi | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Türkiye | 6.240 | 3.300 |
| Bosna-Hersek | 3.447 | 3.522 |
| Tunus | 3.309 | 2.616 |
| Filipinler | 2.601 | 3.105 |
| Hindistan | 2.586 | 1.695 |
| Suriye | 2.436 | 2.163 |
| Kosova | 2.253 | 1.689 |
| İran | 1.911 | 1.245 |
| Sırbistan | 1.593 | 1.704 |
| Arnavutluk | 1.506 | 1.422 |
| Ukrayna | 1.425 | 858 |
| Mısır | 1.260 | 759 |
| Fas | 1.140 | 603 |
| Brezilya | 813 | 636 |
| Kolombiya | 765 | 435 |
| Meksika | 723 | 459 |
| Kuzey Makedonya | 657 | 489 |
| Rusya Federasyonu | 621 | 540 |
| Çin | 564 | 309 |
| Cezayir | 429 | 275 |
| Diğer | 5.313 | 4.542 |
| Toplam | 41.589 | 32.370 |
Tabloyu Türkçeye şu şekilde çevirebiliriz:
Düzenlemeye tabi mesleklerdeki başvurular
| Alman Referans Mesleği | 2023 Toplam | 2022 Toplam | 2023 Türkiye | 2022 Türkiye |
|---|---|---|---|---|
| Hemşire / Sağlık ve Bakım Uzmanı | 20.394 | 16.635 | 1782 | 681 |
| Doktor | 9.111 | 7.422 | 561 | 390 |
| Fizyoterapist | 1.638 | 1.203 | 432 | 180 |
| Diş Hekimi | 1.266 | 1.014 | 45 | |
| Eczacı | 765 | 594 | ||
| Radyoloji Teknisyeni / Tıbbi Teknolog (Radyoloji) | 627 | 450 | ||
| Ebe / Doğum Asistanı (Üniversite Mezunu) | 603 | 390 | ||
| Veteriner | 423 | 333 | ||
| Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni | 402 | 345 | ||
| Anestezi Teknikeri (ATA) | 390 | 228 | ||
| Çocuk Sağlığı ve Bakımı Hemşiresi | 261 | 318 | ||
| Eczane Teknikeri | 198 | 210 | ||
| Ameliyathane Teknisyeni (OTA) | 186 | 129 | ||
| Masör / Tıbbi Banyo Görevlisi | 174 | 129 | ||
| Yaşlı Bakım Uzmanı | 93 | 126 | ||
| Acil Tıp Teknisyeni | 87 | 54 | ||
| Ergoterapist | 84 | 72 | ||
| Kuaför | 69 | 79 | 276 | 210 |
| Konuşma Terapisti | 63 | 66 | ||
| Diyetisyen | 33 | 24 | ||
| Diğer | 183 | 189 | ||
| Toplam | 37.050 | 29.961 |
Bu tabloda dikkat çekenler ise Türkiye’den başvuran Hemşire / Sağlık Bakım Uzmanlarının sayısındaki önceki yıla göre 3 kata yakın, fizyoterapistlerde ise 2,5 kata yakın artıştır. Doktorlarda ise %44 artış ile 390’dan 561’e ulaşan başvuru sayısı dikkate değer olmaktadır. Oysa Almanya genelindeki artışlar %21-%36 arasında gerçekleşmiştir. Bazı detaylar için veri bulunmamaktadır.
81a sürecinde denklik
81a ikamet yasası uyarınca nitelikli iş gücü göçü uygulamasının bir parçası olarak yapılan denklik işlemlerinde Almanya genelinde 2022 yılında 18 Radyoloji Teknikeri ve 54 Fizyoterapist başvurusu yapılmış iken, 2023 yılında bu sayılar 51 ve 66’ya ulaşmıştır. Radyoloji Teknikerlerinin toplam denklik dosya sayısı 2023’te 627, 3. ülkelerden en çok başvuran iki ülke Tunus ve Türkiye olmuş, fizyoterapistlerde toplam başvuru sayısı 1638 olarak kaydedilmiş ve bunun 432’si Türkiyeden gelmiş. Buna göre 81a yolu ile yapılan denklik başvurularının oranının ne denli düşük olduğu dikkat çekicidir. Bunun göstergesi ise Türkiye’den yapılan denklik başvuruların büyük bir kısmının denklik ara sonucu aldıktan sonra iş aramak şeklinde gerçekleştiğini göstermektedir. Bu durum Almanca öğrenimine paralel denklik başvurusu avantajından dolayı tercih edilmiştir. Bazı eyaletlerde artık buna izin verilmemekte, iş bağlantısı kanıtı aranmaktadır. GetACare Kariyer programları ise, yapılan işbirlikleri sayesinde adayların doğrudan işyeri sözleşmesi ve 81a yolu ile denklik başvurusuna geçmeleri ve doğrudan bu tablodaki sonuçları vermeleri sağlanmaktadır. Bu izlenebilecek en etkili ve hızlı yoldur. Bu yüzden özellikle Radyoloji Teknikerleri ve Fizyoterapistlerin bizzat denklik başvurusu yapmadan önce programlarımızı dikkate almalarının süreçleri için daha doğru karar olacağını belirtmek istiyoruz.
Türkiye başvurularının geçmiş yıllar ile yaklaşık olarak karşılaştırılması
| Yıl | Başvuru | Denklik Sonuçlandırma |
|---|---|---|
| 2018 | 3,600 | 2,400 |
| 2019 | 3,800 | 2,500 |
| 2020 | 4,000 | 2,700 |
| 2021 | 4,500 | 3,000 |
| 2022 | 4,800 | 3,200 |
| 2023 | 5,000 | 3,400 |
| 2024 | 6,200* | 3,600* |
Gözlemler:
- Başvuru Artışı: Türkiye’den gelen başvuruların sayısında sürekli ve belirgin bir artış olduğu gözlenmektedir.
- Sonuçlandırma Oranı: Tanıma sayısındaki artış nispeten istikrarlı kaldığı halde başvuru artışına göre geride kalmaktadır.
Bu veriler, Türkiye’den gelen profesyonel niteliklerin tanınması sürecindeki artışı ve sürekli gelişimi yansıtmaktadır. Veriler, başvuru sonuçlandırma süresinin çoğunlukla yıl içinde tamamlanmadığından dolayı geçirgen olarak düşünülmelidir.
Sonuç olarak, Türkiye’den yapılan denklik başvurularının, elde edilecek ara sonuç belgelerinin bir iş yeri bulunması ve eksik ders ile stajları tamamlayacak kurumun organize edilmesi için yeterli olamayabileceği gerçeğinden yola çıkıldığında, profesyonel bir hizmet alınmasının önemi daha da anlaşılır olmaktadır. Maalesef bazı meslek dallarında denklik ara sonuç belgesi ile çaresiz bekleyenlerin sayısı günden güne artmaktadır. Denklik başvurusunun tüm prosedürün yalnızca küçük bir bölümü olduğu ve önceden yapılmış olmasının bazı durumlarda kayda değer bir avantajı olmadığını dikkate almak gerekir. Bir kariyer programı bu süreci bütünü ile kapsayacak şekilde planlanmış ise, doğrudan denklik yerine bu programlara başvurmak, tüm işlemleriniz için en etkili çözüm olacaktır. Bilinçsizce yapılan denklik başvurularınn kurumların sağlıklı işleyişini engellediğini ve tıkanmalara yol açtığını, spekülatif bilgilere dayanarak yapılan işlem başvurularının da büyük mağduriyetler oluşturduğunu dikkate almak akılcı bir yaklaşımdır.
Kaynaklar: BIBB-Anerkennungsmonitorings, Anerkennung-in-deutschland, Chatgpt, Google
